Deze planten werden door de mens buiten hun oorsprongsgebied geïntroduceerd, verspreidden zich in hun nieuw leefgebied en vormen een bedreiging voor de lokale biodiversiteit en ecosysteemdiensten zoals voedselproductie, waterzuivering of erosiepreventie.
Uitheemse planten worden op verschillende manieren geïntroduceerd, ofwel met opzet zoals in het geval van (sier-)gewassen of per ongeluk door zaad- en bodemcontaminatie. Via afval van tuinen en vijvers komen heel wat uitheemse planten in de natuur terecht. Bijna 70% van de uitheemse soorten in Europa werd opzettelijk geïntroduceerd. Het invoeren van uitheemse organismen is in de laatste tientallen jaren sterk gestegen door de toename in wereldwijde handel en transport.
Invasieve planten hebben gemeenschappelijke kenmerken waaronder een snelle groei en reproductie, die het koloniseren van nieuwe regio’s bevorderen. Vaak zijn ook hun natuurlijke vijanden in het nieuwe leefgebied afwezig. Door deze eigenschappen zijn invasieve soorten vaak waardige concurrenten van de inheemse flora dewelke ze verder kunnen beïnvloeden door te hybridiseren of door de water- en bodemcondities te veranderen. Dit concurrentieel voordeel leidt tot de snelle verspreiding van ingevoerde planten en helpt hen om bepaalde ecosystemen te domineren en de lokale biodiversiteit te onderdrukken.
Invasieve planten geraken hoofdzakelijk geïntroduceerd vanuit tuinen, informeer je daarom vooraleer je een nieuwe soort aanplant in je tuin. Inheemse alternatieven kan je vinden op www.alterias.be
Invasieve planten gedijen goed in verstoorde habitats. Door het beschermen, respecteren en koesteren van onze natuur vermijden we dus ook het verspreiden van invasieve plantensoorten.
Als er slechts enkele planten in je tuin aanwezig zijn, kan je ze -volledig- ontwortelen en hun resten vernietigen. Juiste afvoer van de verwijderde plantendelen is zeer belangrijk aangezien sommige soorten kunnen regenereren en nog steeds zaden produceren. Veel van deze planten verspreiden zich door ondergrondse wortels en uitlopers, sommigen kunnen regenereren uit slechts kleine stukjes plantenmateriaal. Introductie in nieuwe gebieden gebeurt vaak via het storten van compost of via gecontamineerd tuingereedschap en machines.
Het in kaart brengen van invasieve planten is de sleutel tot een goed beheer van deze soorten. Jij kan helpen door het rapporteren en het verzenden van foto’s van de plantensoorten in je buurt door gebruik te maken van verschillende platformen zoals waarnemingen.be, observations.be of biodiversite.wallonie.be
Foto: Maarten Strack van Schijndel